NATURE NE YAZDI?

Cumhuriyet Bilim Teknik 14.09.2007

Nature'daki yazıda özetle şöyle deniyor: Sorunlar geçen kasım ayında Saltı ve bir diğer ODTÜ mezunu Oktay Aydoğdu'nun doktora derecesi için girdikleri sözlü sınavında başladı. Aynı üniversiteden Dr. Özgür Sarıoğlu gözlemlerini şöyle açıklıyor: "İkisi de yerçekimsel fizik ile ilgili uzun bir yayın listesine sahip olmalarına karşın, ortaokul düzeyindeki temel sorulara bile yanıt vermekte zorlandılar. Öyle ki Newton fiziğini bile bilmiyorlardı."

Yayın sayısı ve bilgi düzeyi arasındaki bu çelişki karşısında kuşkuya kapılan Sarıoğlu'nun meslektaşlarından Ayşe Karasu, ikilinin yayın kayıtlarını inceleme kararı aldı. Google'dan yararlanarak öğrencilerin yararlandığı makaleleri kolayca tespit etti. Şubat ortalarında öğretim üyeleri arXiv'deki kısmen veya tümüyle çalıntı yapılarak hazırlanmış bir düzine kadar makaleyi ortaya çıkartmayı başardılar.

Sarıoğlu ve Karasu bu konuda arXiv'in yayıncısı Ginsparg'ı uyardılar. Ginsbarg de kendi çapında araştırmaları sürdürdü. Şu ana kadar araştırmaların sonucunda 67 makalenin intihal olduğu saptandı. Bunların yarısı hakemli dergilerde yayımlanmıştı. ODTÜ'deki iki öğrencinin dışında, makaleleri yazanların Diyarbakır'da Dicle Üniversitesi, İçel'deki Mersin Üniversitesi ve Çanakkale'deki Onsekiz Mart Üniversitesi.

Çalıntı olduğu saptanan çalışmaların pek çoğu yerçekim kuramının Moller versiyonu olarak bilinen karmaşık bir konu ile ilgili. Ginsparg'a göre bu çalışmayla çok az sayıda kişinin ilgileneceğini düşünen yazarlar, yakalanma riskinin çok düşük olacağını sanmış olabilir.

Araştırmalar arXiv sunucusunda çok sayıda intihal örneğinin bulunduğunu gösteriyor. Ginsparg İngilizceye tam olarak vakıf olmayan öğrencilerin giriş paragrafları için önceki çalışmalardan yararlanmalarının olağan olduğunu söylüyor. Bu uygulamanın etik olarak sorgulanması gerektiğine inanmakla birlikte çok da katı davranmanın doğru olmadığına inanıyor.

Trieste'deki Uluslararası Kuramsal Fizik Merkezi yöneticisi Katepalli Sreenivasan , intihal konusundaki görüşlerini şöyle dile getiriyor: "Bazı kültürlerde intihal, hatalı bir davranış olarak algılanmaz. Bizim merkezimize akademik dürüstlük ile ilgili sorunlar sıklıkla gelir ve bizler bu sorunlarla tek tek ilgileniriz"

Hem Ginsparg hem de Sreenivasan Türk fizikçilerinin kabul edilemez sınırı aştıklarına inanıyor. "Bu dürüstlükten uzak bir davranış. Normal olarak arXiv bu tür olayları gizli tutmaya özen gösterir. Ancak bu olayın boyutları ve kapsamı alışılmışın dışına çıkmamızı gerekli kılıyor."