Macaristan Cumhurbaşkanı istifa etti (BBC Türkçe)

Tarık Demirkan-Budapeşte

Bundan yirmi yıl önce hazırladığı doktora tezinin önemli bir kısmının başkalarına ait araştırmalardan kopyalandığının ortaya çıkmasının ardından doktorluk ünvanı geri alınan Macaristan Cumhurbaşkanı Pál Schmitt, görevinden istifa etti.

Pazartesi günü Macar parlamentosunda gündem dışı bir konuşma talebiyle parlamenterlerin karşısına çıkan cumhurbaşkanı, "artık Macar ulusunun birliğini sağlayamadığı" gerekçesiyle görevinden istifa ettiğini söyledi

İktidar partisi FIDESZ tarafından önerilerek 2010 yılında cumhurbaşkanı seçilen eski parlamento başkanı ve eski Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyesi Pál Schmitt, göreve geldiği günden itibaren, siyasi anlamda "hükümetin sadık neferi" olma iddialarıyla suçlanmış ve Cumhurbaşkanlığı kurumunun bağımsızlığını korumadığı için ciddi şekilde eleştirilmişti.

Ancak cumhurbaşkanına karşı tepkiler, bundan 20 yıl önce hazırladığı doktora tezinin, biri Alman diğeri Bulgar iki araştırmacının tezlerinden kopyalandığının ortaya çıkmasıyla doruğa ulaşmıştı. 2012 yılının Ocak ayında ilk kez HVG dergisi tarafından gündeme getirilen "intihal" suçlamaları karşısında Cumhurbaşkanı, "aşırma" iddialarını reddetmiş, iktidar partisi FIDESZ de bu iddiaları "bulvar medyasının zırvaları" olarak nitelemişti.

Üniversite soruşturması

Budapeşte'deki Semmelweis Üniversitesi Ocak ayında bir soruşturma başlatmıştı. Eski bir olimpiyat eskrim şampiyonu olan Pal Schmitt, tezini 1992 yılında Beden Eğitimi Üniversitesi'nde doktorasını yaparken yazmış ve söz konusu üniversite daha sonra Semmelweis Üniversitesi'ne katılmıştı.

Semmelweis Üniversitesi geçen hafta soruşturmayı tamamladı. Önce Üniversite "Doktora Tez Komisyonu" cumhurbaşkanının tezinin önemli bir kısmının "aşırma" olduğunu tespit etti ve ardından da Üniversite Senatosu, cumhurbaşkanının doktorluk ünvanını geri aldı.

Cumhurbaşkanı Pál Schmitt, akademik ünvanının geri alınmasına, bir televizyon konuşmasıyla yanıt verdi. Schmitt "görevinden istifa etmeyeceğini ve hatta yeni bir doktora tezi hazırlayacağını" söylüyor, onurunu koruma mücadelesine sonuna kadar devam edeceğini vurguluyordu. Schmitt'in iddiasına göre, tezin aşırma olduğu doğru değildi ve üniversite de doktorluk ünvanını geri almakla haksızlık etti.

FIDESZ dışında, parlamentodaki tüm partiler "istifa" talebinde bulunurken, üniversite öğrencileri de Cumhurbaşkanlığı sarayı önünde aynı taleple oturma eylemine başladılar. Bu arada doktorluk ünvanını geri alan üniversitenin rektörü de, "üniversite ve şahsı üzerinde yoğunlaşan baskılar" nedeniyle, görevinden istifa etti.

Giderek yükselen tepkiler ardından Pál Schmitt de, Cumhurbaşkanlığı görevini bırakmak zorunda kaldı.